|
Rechts
of links rijden
Het is niet ondenkbaar dat
wij vandaag of morgen in contact komen met buitenaardse beschavingen, hoewel ik
sterk betwijfel dat zich dit een dag zal realiseren. Dat er andere intelligente
beschavingen bestaan lijkt me meer dan waarschijnlijk! En contact met hen is
meer hypothetisch. Voor ons voorbeeld links of rechts is dit zonder belang.
Deze wezens waarmee wij zullen
gaan communiceren gaat door middel van elektromagnetische golven van de
frequentie van het licht, X of Gamma en misschien wel gravitatie golven, wie
weet? Wij zullen kunnen communiceren met deze intelligente wezens en uiteraard
zij ook. Zeker voor wij die uit de kuit van Jupiter zijn gekomen. Het zal zelfs
mogelijk zijn een foto te sturen van onze president Chirac met het commentaar
van al het goeds dat ik over hem denk!
Het enige wat wij nooit kunnen
uitleggen is; wat is links en wat is rechts!
 Sinds er paard en wagen
bestaat hebben de bestuurders een voorkeur gehad voor een richting maar er
bestaat geen regel zoals voor onze huidige beschaving. Het is verbazend dat
deze regels eerst sinds 200 jaar verordend zijn.
In de oudheid waren het de koetsiers
en wagenbestuurders in het midden of rechts in hun voertuig en leiden hun
destrier (het leidende paard) hierin vinden wij het woord Latijn voor rechtshandig
“dextérité” .Om een ander voertuig te passeren in tegen gestelde richtingmoeten
de wagens rechts rijden (de chauffeurs die zich kruisen moeten zodicht mogelijk
bij de passerende wielen zitten om te zien dat men zich niet inhaakt. Een
chauffeur die links zit moet rechts rijden om de tegenliggende kar te kunnen
observeren gedurende de kruising.
Hoe komt het dat
wij tegenwoordig in meeste gevallen rechts rijden?
De historische anekdote
verteld dat Napoleon de dag voor zijn kroning zich ongerust maakt gezien de
wanorde die toe al heerste in Parijs en die zich nog zou verergeren met de
festiviteiten in vooruitzicht!
Het antwoord van Fouchet:
Rechts rijden!
De Engelsen hebben dit enige
dagen later vernomen en beslissen links te rijden.
Nou goed dit is waarschijnlijk
een fabeltje, in ieder geval sinds dien rijdt men in Engeland links en in bijna
de rest van de wereld rechts.
Het verbaast mij dat een land zoals Indonesië na 350 jaar
Nederlandse dominering niet is overgegaan op rechts rijden, hier op moet
gezegd worden dat het verkeer in de jaren 40 nagenoeg afwezig was en
de Indonesiërs zijn links gaan rijden in de Napoleontische tijd toen
werd Java bezet door de Britten o.l.v. Raffles. Waarschijnlijk zijn zij
nooit overgegaan op rechts om van hun oude Nederlandse meester afstand te
houden.
 Tot aan 1963 was in Europa,
Zweden een uitzondering en de Dag “D” en het uur “U” hebben zij van richting
gewijzigd door gedurende enige dagen te rijden met een zeer lage snelheid die
langzaam opgevoerd is. Een dergelijke maatregel is niet denkbaar voor een land
zoals Engeland met hun drukke en alom verbreide verkeerssysteem en zullen wel
altijd net zoals onze buitenaardse wezens in tegengestelde richting van ons
blijven.
Zowel als het merendeel van
het landelijke verkeer rechts rijdt, zo rijden de treinen links behalve de metro
in Parijs die veel later gebouwd werd en niet in verbinding is met het
nationale spoorwegsysteem.
Dit komt van ons “perfide
Albion” (scheldnaam voor Engeland) die de spoorwegen uitgevonden hebben en
sinds dit overal is geplaatst, zal dit model wel door gaan tot het einde van
dit transport en dat lijkt me niet voor morgen.
Een andere vorm van chauffeur
of stuurman is die van een boot!
Zoals voor de paard en wagen,
een boot werd bestuurd aan de rechterkant met een roer aan de zijkant van het
schip. De stuurman stond dus met zijn rug naar de linkerkant. In de
Angelsaksische taal is het woord voor rug “Back” of in Oudhollands “ Bak” wat in het Frans Ba(k)bord wordt. Het ander
boord in het Nederlands was stierboord en wordt stuurboord.In het Frans
stier wordt estribord en heden ten dage tribord. Het woord stieren
volgens de etymologische dictionaire van Dale komt van het indoeuropeësche
woord waarvan er verschillende termen bestaan in Europa en India, stiore,
stieran, styra, stiurjan, sthavira.
Persoonlijk denk ik eerder aan het primordiale woord Destrier =
rechts sturen van een paard of schip!
Rechts
of Links
|